Trabzon’a bağlı Şalpazarı İlçesi Dorukkiriş mahallesi Kuz mevkii civarında bulunan halk su birikintilerinde gördükleri manzara karşısında şaşkına döndüklerini belirten mahalle sakini şaşkınlığını üzerinden atarak görmüş olduğu canlıyı görüntü ve video olarak bizlere ulaştırdı.
Bize gelen bu görüntü ilk bakışta kertenkeleyi andırıyor ancak bu kertenkeleye benzeyen hayvanın sırtında kesici bıçak şeklinde parlak bir ilaveler fark ettik. Bu kertenkeleye benzeyen hayvanın ne olduğunu araştırmak için Prof. Dr. Şağdan Başkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi öğretim görevlisi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetim Bölümünün belirtmesine fotoğraftaki hayvan ‘’Şeritli Karadeniz Semenderi’’ Bölgemizde yaygın bir tür dedi. Bilenler bilir ancak vatandaşımızın çoğu bunu bilmezler nedeni ise karşılaşma imkanları diğer kertenkeleler kadar olmaz.
Prof. Dr. Şağdan Başkaya Karadeniz Teknik Üniversitesi öğretim görevlisi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetim Bölümünün bu hayvan ile ilgili aydınlatıcı bilgiyi göndermiş olduğu ekteki bilgi sizlere aktarıyorum.
‘’Şeritli Karadeniz Semenderi Tanımı ‘’
Vücut boyu 17 cm kadar olabilir. Hatta 20 cm boya erişenleri de vardır. Bu özellik bir önceki türden oldukça farklı bir özelliktir. Ayrıca üreme dönemi erkeklerde oluşan sırt yüzgeci olduk ça uzundur ve daha parlaktır. Kuyruk yüzgecinin üst serbest kenarı sırt yüzgecine göre daha az tırtıklı ve ya dalgalıdır. Üreme zamanı sırt taraf grimsi, yeşilimsi, kahverengi olup küçük sık ve daha koyu lekelidir. Dişilerde lekeler daha azdır. Sırt yüzgecine dikey siyah şeritler mevcuttur. Vücut yanlarında boyuna birer gümüşi şerit uzanır. Gümüşi şerit özellikle üreme döneminde oldukça parlaktır. Gümüşi şeridin üst ve altında devamlı olan koyu bantlar vardır. Karın taraf sarımsı, pembemsi turuncu sırttakilerden daha seyrek ve küçük lekelidir.
Biyolojik-Ekolojik Özellikler ve yayılış
Baharda üreme zamanında bol bitkili sığ durgun veya ağır akan sularda yaşar. Diğer zamanlarda bu suların yakınlarındaki ormanlık veya açık taşlık kısımlarda bulunur. Besinlerini sucul böceklerle yumuşak vücutlu omurgasız hayvanlar ve bunların larvaları teşkil eder. Bir dişi 100-300 yumurta suya bırakır. Türün Türkiye’deki yayılış alanı tüm Karadeniz Bölgesi ve Marmara Bölgesidir. Şimdiye kadar bilinen en uç yer Bursa’dır. Deniz seviyesinden 2000 metre yüksekliğe kadar yaşayabilirler diye bu bilgileri bizimle paylaşan Karadeniz Teknik Üniversitesi öğretim görevlisi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetim Bölümü görevlisi Prof. Dr. Şağdan Başkaya’ya teşekkür ederiz