Kendine has kokusu, rengi ve aroması ile Osmanlı Salnamelerinde kendine yer edinen Tonya Tereyağı, bir geleneği de yaşatıyor. Doğu Karadeniz mutfağının birbirinden lezzetli yöresel yemeklerin vazgeçilmezi olan tereyağı, Tonyalı kadınların elinde ahşap yayıklardan sofralara uzanıyor.
Karadeniz'in zengin bitki örtüsünde otlayan hayvanlarından elde edilen sütle meşhur yayık tereyağı geleneğini yaşatan Tonya Tereyağı’nın sofralara uzanan öyküsü ise şu şekilde:
Büyükbaş hayvanlardan elde edilen sütün kaymağı toplandıktan sonra kaynatılıyor, yoğurt gibi mayalanarak buzdolabında bir gün dinlendiriliyor. Ardından da evlerin tavanına asılan ahşap yayıklara dökülen kaymak, yaklaşık yarım saat çalkalandıktan sonra eşsiz aroması ve tadıyla Tonya tereyağına dönüşüyor.
Tonya Belediye Başkanı Osman Beşel, tereyağı üretiminin özellikle de Tonya'da hayvancılıkla paralel olarak bugüne kadar doğal haliyle geldiğini anlatarak, düzenlenen festivallerle Tonya tereyağının geçmişinin ve kalitesinin herkese anlatılmaya çalışıldığını ifade etti.
Beşel,"Tonya tereyağı coğrafi işaret belgeli olarak gıda piyasasında yerini aldı. Geçmişte Osmanlı salnamelerinde tespit ve tescili yapılmış bugün de Türk Patent ve Marka Kurumunda tescili yapılmış, gıda piyasasında rahatlıkla hiçbir tereddüde mahal vermeden tüketilebilecek, gıda değeri yüksek tereyağıdır." diye konuştu.
Beşel, Tonya'da günde ortalama 40 ton civarında süt üretildiğine işaret ederek, "Üretimin yaklaşık 5 tonluk kısmı evlerde işleniyor, kalan kısım da fabrikalara gidiyor. Tescilli, hiçbir katkı maddesi olmayan tamamen doğal ve gıda değeri yüksek tereyağı üretimi yılda 30 ton civarındadır." dedi.
Haber Kaynağı;Tonyanın Sözü